Każdego dnia spotykamy się z przedmiotami, które powstają w wyniku zautomatyzowanych procesów. W otaczającej nas przestrzeni także możemy spotkać się z potrzebą automatycznego sterowania działaniami takimi jak włączanie i regulacja oświetlenia, wentylacji, czy zapewnienia bezpieczeństwa osób i mienia. Jeśli poszukujesz odpowiedniego sensora, warto zapoznać się z  szeroką gamą detektorów obecności.

Czujnik obecności – do czego służy?

Podstawową rolą tego typu urządzeń jest wykrywanie obecności przedmiotów bądź osób w przemyśle, budownictwie i zabezpieczeniach. Stosuje się je w zautomatyzowanej produkcji, sytuacjach, gdzie wymagane jest zwiększanie bezpieczeństwa czy ekonomii użytkowania.

Jak działa czujnik obecności?

Czujniki te działają, przetwarzając bezpośredni bodziec, generowany przez dany typ czujnika na standardowy impuls języka maszynowego. Ten „przetłumaczony” sygnał wykorzystywany jest w dalszych procesach sterowania.

Typy detektorów, czyli każdemu według potrzeb

W zależności od sposobu generowania sygnału podstawowego, czujniki obecności dzielimy na:

• indukcyjne, zbudowane z cewki i oscylatora. Działają poprzez zmianę zmiennego pola magnetycznego cewki, wpływającego na parametry drgań oscylatora. Wykrywają tylko przedmioty metalowe. Ze względu na zamkniętą budowę są bardzo odporne na warunki zewnętrzne. Wśród nich występują specjalne odmiany, jak czujniki powierzchniowe, pasmowe, pierścieniowe, czy służące do pomiaru odległości i prędkości,
• optyczne – stosowane głównie w automatyce przemysłowej. Ze względu na dużą rozdzielczość, mogą służyć do zliczania przedmiotów na taśmach produkcyjnych, kontrolowania części maszyn w ruchu, czy poziomu napełnienia zbiorników. Ich budowa opiera się na emiterze wiązki (światło widzialne, podczerwień, laser) i detektorze, który może reagować na dotarcie lub przerwanie wiązki. Działają niezależnie od materiału, z jakiego jest wykonany przedmiot poddany działaniu wiązki,
• ultradźwiękowe – zasada budowy i zakres stosowania są takie same, jak detektorów optycznych, jednak emitowaną wiązką są dźwięki o wysokiej częstotliwości. W przeciwieństwie do detektorów optycznych, mogą pracować przy dużym zapyleniu i w cieczach. Detektory tego typu znajdują zastosowanie także w automatyce obiektowej do sterowania oświetleniem lub wykrywania obecności w pomieszczeniach, stwarzających zagrożenie dla osób w nich przebywających (np. mroźnie),
• pojemnościowe, które budową i zastosowaniem odpowiadają czujnikom indukcyjnym, jednak w miejscu cewki posiadają kondensator. Mają szersze spektrum wykrywania, gdyż nie ogranicza się ono jedynie do metali,
• magnetyczne – najczęściej zbudowane z magnesu i kontaktronu. Sygnał jest w nich wytwarzany w wyniku opuszczenia pola magnetycznego przez przedmiot lub kontaktron. Stosuje się je nie tylko w automatyce przemysłowej, ale także w systemach zabezpieczeń obiektowych do detekcji otwarcia okien lub drzwi. Bardzo często używane są także do pomiaru prędkości kątowej elementów ruchomych, co ma zastosowanie np. w motoryzacji, gdzie jedną z odmian detektora magnetycznego jest czujnik systemu ABS.
• Mechaniczne, działające na zasadzie kontaktowej. Impuls generuje w nich zwarcie lub rozwarcie styków. Stosuje się je głównie w wyłącznikach krańcowych.

Odmienną grupą czujników obecności są detektory specjalistyczne, wieloparametrowe. Należą do nich:

• czujniki luminescencji, kontrastu i barw. Służą do analizy barwy podłoża, natężenia odbijanego lub emitowanego światła,
• detektory gorących metali, mierzące poziom promieniowania podczerwonego, wysyłanego przez rozgrzany metal. Stosuje się je w metalurgii i innych wysokotemperaturowych procesach przemysłowych,
• kurtyny i bariery optyczne, stosowane w windach na skrajniach i innych miejscach stwarzających zagrożenie lub wymagających zabezpieczenia przed dostępem, wykorzystywane w przemyśle i automatyce budynkowej,
• czujniki specjalne, wykorzystywane np. w produkcji puszek.

Ogromna różnorodność sensorów stwarza praktycznie nieograniczone możliwości ich zastosowania i odwrotnie – potrzeby rynku narzucają projektantom kierunki rozwoju i poszukiwań nowych rozwiązań.